Wypadki drogowe z udziałem dzikich zwierząt, takich jak jelenie, dziki czy sarny, nie są rzadkością – zwłaszcza na trasach przebiegających w pobliżu lasów i rezerwatów przyrody. Choć w większości przypadków zdarzenia te uznaje się za losowe, warto wiedzieć, że w pewnych okolicznościach zarządca drogi może ponosić za nie odpowiedzialność. Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje na temat tego, kiedy warto dochodzić roszczeń od ubezpieczyciela zarządcy drogi, jakie obowiązki spoczywają na zarządcy oraz co zrobić tuż po kolizji.
Czy zarządca drogi może być pociągnięty do odpowiedzialności?
Zasada jest prosta: jeśli na danym odcinku drogi istniało realne ryzyko wtargnięcia zwierzyny (np. w pobliżu terenów leśnych, rezerwatów, znanych korytarzy migracyjnych zwierząt) i zarządca drogi nie umieścił odpowiednich znaków ostrzegawczych (A-18b „Uwaga dzikie zwierzęta”), brak jest dodatkowych zabezpieczeń (np. ogrodzeń) lub stan drogi oraz jej poboczy uniemożliwiał wczesne dostrzeżenie zagrożenia, może to stanowić naruszenie jego obowiązków. W takiej sytuacji istnieje możliwość, że ubezpieczyciel zarządcy drogi zostanie pociągnięty do odpowiedzialności i wypłaci odszkodowanie.
Kiedy zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności?
Jeśli zwierzę wtargnęło na jezdnię niespodziewanie, w nietypowym miejscu, gdzie nie było racjonalnych podstaw do postawienia znaków ostrzegawczych lub zastosowania dodatkowych zabezpieczeń, zarządca drogi zazwyczaj nie odpowiada za powstałą szkodę. Podobnie w sytuacji, gdy kierowca jechał ze zbyt dużą prędkością, nie zachował ostrożności czy zignorował istniejące już oznakowanie. W takich przypadkach kolizja może zostać uznana za zdarzenie losowe lub zawinione przez kierującego.
Obowiązki zarządcy drogi
Na zarządcy drogi spoczywa obowiązek zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa użytkownikom. Wynika to m.in. z ustawy o drogach publicznych, która nakłada na niego zadania takie jak:
- Ustawianie znaków ostrzegawczych w miejscach podwyższonego ryzyka kolizji ze zwierzyną.
- Stosowanie dodatkowych zabezpieczeń (np. ogrodzeń), zwłaszcza na trasach szybkiego ruchu i autostradach, gdzie zderzenie ze zwierzęciem może mieć szczególnie poważne konsekwencje.
- Utrzymanie drogi i poboczy w takim stanie, aby kierowcy mieli dobrą widoczność oraz mogli odpowiednio wcześnie dostrzec zagrożenie. Należy m.in. dbać o przydrożną zieleń, wycinkę nadmiernie rozrośniętych krzewów czy gałęzi ograniczających widoczność.
Jeśli w pobliżu drogi regularnie pojawiają się dzikie zwierzęta, zarządca powinien prowadzić aktywne działania: konsultować się z kołami łowieckimi, analizować statystyki wcześniejszych kolizji, przeprowadzać okresowe objazdy kontrolne, a na podstawie zebranych informacji podejmować decyzje o ustawieniu lub zniesieniu znaków ostrzegawczych.
Co zrobić po kolizji ze zwierzyną?
- Zatrzymaj się w bezpiecznym miejscu: Włącz światła awaryjne, ustaw trójkąt ostrzegawczy, zadbaj o bezpieczeństwo swoje i innych uczestników ruchu.
- Nie dotykaj zwierzęcia: Ranne i wystraszone zwierzę może zachować się agresywnie, a dodatkowo istnieje ryzyko zarażenia chorobami.
- Zawiadom odpowiednie służby: Zadzwoń na numer alarmowy 112 lub bezpośrednio na policję (997), by poinformować o zdarzeniu. Przydać się może również kontakt z leśniczym lub myśliwym, szczególnie jeśli zwierzę wciąż żyje i może stanowić zagrożenie.
- Udokumentuj zdarzenie: Zrób zdjęcia miejsca wypadku, uszkodzeń pojazdu, zwierzęcia (jeśli to możliwe). Zanotuj dane świadków i dokładną lokalizację zdarzenia. Taka dokumentacja ułatwi proces dochodzenia roszczeń.
- Zachowaj ostrożność przy ponownym włączaniu się do ruchu: Uszkodzony pojazd może być niebezpieczny dla Ciebie i innych użytkowników drogi.
Dochodzenie roszczeń i wsparcie Rzecznika Finansowego
Jeśli uważasz, że za szkodę odpowiada zarządca drogi, zgłoś szkodę do jego ubezpieczyciela. Jeśli decyzja nie będzie dla Ciebie satysfakcjonująca, możesz skorzystać ze wsparcia Rzecznika Finansowego, m.in. poprzez postępowanie interwencyjne po zakończonej procedurze reklamacyjnej. Szczegóły znajdziesz na stronie Rzecznika: https://rf.gov.pl/dla-klientow/postepowania-interwencyjne/.
Podsumowanie
Kolizje ze zwierzyną leśną to trudne i często niespodziewane zdarzenia drogowe. Choć co do zasady zarządcę drogi niełatwo obarczyć winą za takie wypadki, istnieją sytuacje, w których można to skutecznie uczynić – np. gdy brak jest odpowiedniego oznakowania lub zabezpieczeń w miejscu, gdzie ryzyko kolizji było przewidywalne. Warto pamiętać o swoich prawach, możliwości dochodzenia roszczeń i korzystania z pomocy Rzecznika Finansowego. Bezpieczeństwo na drodze zależy jednak od wszystkich uczestników ruchu – zachowanie ostrożności i dostosowanie prędkości do warunków panujących na danym odcinku trasy to klucz do minimalizowania ryzyka zderzenia z dziką zwierzyną.
