Czy firmy ubezpieczeniowe mogą narzucać poszkodowanym usługi powiązanych z nimi warsztatów i ich ceny? Siedmiu sędziów SN podjęło kolejną uchwałę w tej kwestii.
O rozstrzygnięcie tych sporów wystąpił jeszcze w 2022 r. rzecznik finansowy. Zapytał Sąd Najwyższy, czy zakład ubezpieczeń może ustalić odszkodowanie przysługujące poszkodowanemu z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów z uwzględnieniem ulg i rabatów na usługi naprawcze, możliwych do uzyskania we współpracującym z tym zakładem warsztatem. Przypomniał przy tym o obowiązkach spoczywających na uprawnionym do odszkodowania (zapobieżeniu zwiększeniu się szkody oraz współdziałaniu wierzyciela z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania).
Odszkodowanie z ubezpieczenia OC powinno odpowiadać kosztom?
Siedmiu sędziów pod przewodnictwem prof. Joanny Misztal-Koneckiej, prezes Izby Cywilnej SN, podjęło w środę uchwałę. Wynika z niej, że jeżeli poszkodowany poniósł już koszty naprawy pojazdu lub zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna odpowiadać tym kosztom, chyba że są one oczywiście nieuzasadnione. Wysokość odszkodowania nie zależy od ulg i rabatów możliwych do uzyskania przez poszkodowanego od podmiotów współpracujących z ubezpieczycielem.
Jeżeli zaś poszkodowany nie poniósł jeszcze kosztów naprawy pojazdu ani nie zobowiązał się do ich poniesienia, wysokość odszkodowania z ubezpieczenia OC powinna odpowiadać przeciętnym kosztom naprawy na lokalnym rynku, z uwzględnieniem możliwych do uzyskania przez poszkodowanego ulg i rabatów, chyba że skorzystaniu z tych ulg i rabatów sprzeciwia się jego uzasadniony interes.
Jak wskazał w uzasadnieniu uchwały Maciej Kowalski, sędzia sprawozdawca, obowiązek wypłaty odszkodowania nie zależy do tego, że poszkodowany nie podjął naprawy, i wtedy może dochodzić nawet do jego wzbogacenia (jedno ze stanowisk w tych sporach głosi, że likwidacja szkody nie powinna prowadzić do takiego wzbogacenia).
Rabaty i upusty w wycenie szkody?
To nie pierwsza próba rozwiązania omawianych sporów. W uchwale z października 2022 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że odszkodowanie z OC komunikacyjnego obejmuje „wyłącznie niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy” i nie ma w tej kwestii żadnego automatyzmu (sygn. akt: III CZP 119/22). Przedstawiciele ubezpieczycieli i warsztatów partnerskich interpretują to jako potwierdzenie praktyki stosowania rabatów i upustów w wycenie likwidowanej szkody z OC komunikacyjnego.
Pełnomocnik rzecznika finansowego mec. Jakub Borowski mówi przed SN, że jest to wręcz stała praktyka towarzystw, generująca sprawy sądowe. Dlatego kolejna uchwała SN jest potrzebna. Z kolei prokurator Renata Pawłowska wskazywała, że poprzednia uchwała wyjaśniła większość istotnych kwestii mimo różnych sytuacji szkodowych.
Skład orzekający uznał jednak, że poprzednia uchwała nie rozwiała szeregu wątpliwości, więc kolejne rozstrzygnięcie było potrzebne.
sygnatura akt: III Czp 142/22
rp.pl
